Vas diatretum Daruvarense

Rimljani su, osim po iskorištavanju termalnih vrela, uživali i u vinima o čemu svjedoči i Carski mrežasti pehar – najljepši arheološki nalaz rimskog Daruvara. Godine 1789. na prostoru Rimske park-šume u luksuznoj rimskoj kamenoj grobnici pronađen je diatretni stakleni pehar za vino – poradi njihove velike vrijednosti takve vrste pehara nazivaju se carski mrežasti pehari – Cara Aurelija iz 4. stoljeća, koji je poznat pod nazivom “Vas diatretum Daruvarense”. Njihova produkcija bila je najrazvijenija u doba cara Konstantina Velikog. Naš hrvatski prvi konzervator Gjuro Szabo taj pehar nazvao je divotkupom ili Vas diatretum Daruvarense.

Carski mrežasti pehar je izrađen iz prozirnog apalescentnog stakla, visok oko 12 cm, 9 cm širok, a pod gornjim se rubom nalazi natpis izbočenim slovima FAVENTIB. Pehar je zapravo čaša u košarici od staklenih koluta, a sve je, skupa s čašom, izbrušeno iz jednog komada stakla pomoću brusnih kotačića.

Taj pehar se danas nalazi u bečkom muzeju Kunsthistorisches Museum, a poslao ga je Chevalier Bossi. Upravo taj mrežasti pehar je zaštitni znak poznate manifestacije Vinodar – međunarodne izložbe vina Bjelovarsko-bilogorske županije. Uvećana replika Carskog mrežastog pehara danas krasi geotermalni izvor u gradu, koji se nalazi u središtu grada, poznat pod imenom “Tošin izvor”.